โดโลไมต์ (dolomite)
เป็นแร่หรือหินตะกอนที่ประกอบด้วยแคลเซียมแมกนีเซียมคาร์บอเนต [CaMg(CO3)2] เป็นส่วนใหญ่ลักษณะโดยทั่วไปคล้ายกับหินปูน (CaCO3) จะต่างกันเล็กน้อยตรงที่โดโลไมต์ไม่ทำปฏิกิริยากับกรดเจือจางรุนแรงนัก เนื้อหินมักจะมีรอยแตกขนาดเล็กค่อนข้างมาก ทำให้ผิวนอกขรุขระ โดโลไมต์จะหนักกว่าและแข็งกว่าหินปูนเล็กน้อย มีหลายสีเช่น สีขาว เทาและ เทาเข้ม ฯลฯ
การกำเนิด
การกำเนิดของแร่โดโลไมต์ยังเป็นที่ถกเถียงกันอยู่ อย่างไรก็ตาม ค่อนข้างแน่ชัดว่า โดโลไมต์ส่วนใหญ่เกิดจากกระบวนการทุติยภูมิที่ทำให้อนุมูลแมกนีเซียมสามารถเข้าไปแทนที่อนุมูลแคลเซียมใน โครงสร้าง แร่ เดิมได้ ซึ่งในหลาย ๆ กรณีสภาพการณ์เช่นนี้ มักเกี่ยวข้องกับการเกิดแร่ในกลุ่มของอีแวพอไรต์ (evaporties) เช่น ยิปซัมและเกลือหิน ในประเทศไทยมักเกิดอยู่ใกล้เคียงกับเขาหินปูน เกิดเป็นชั้น หินปูนโดโลไมต์ (dolomitic limestone) หรือพบเป็นเกิดเพื่อนแร่ในสายแร่ตะกั่วหรือสายแร่สังกะสีที่ตัดผ่านหินปูน
แหล่งในประเทศ
แหล่งโดโลไมต์อยู่บริเวณเขตติดต่อระหว่างอำเภอเมืองและท่าม่วง จังหวัดกาญจนบุรี อำเภอดอนสัก จังหวัด สุราษฎร์ธานี และอำเภอขนอม จังหวัดนครศรีธรรมราช ที่อื่น ๆ ได้แก่ จังหวัดแพร่ ชลบุรี จันทบุรีและสงขลา
ประโยชน์
โดโลไมต์เป็นสินแร่หลักของโลหะแมกนีเซียม ใช้ทำแมกนีเซียซึ่งเป็นวัสดุทนไฟสำหรับการบุเตาถลุงเหล็ก ใช้ทำปูนซีเมนต์บางชนิด และใช้ในอุตสาหกรรมแก้วและกระจก นอกจากนี้ยังใช้เป็นหินก่อสร้างหรือหินประดับได้อีก ด้วย การใช้โดโลไมต์ผสมในเนื้อดินในงานเซรามิกมีจุดประสงค์เพื่อลดจุดหลอมตัวของวัตถุดิบ แต่โดยทั่วไปมักใช้ในปริมาณน้อย และมักใช้เป็นส่วนผสมของน้ำยาเคลือบมากกว่าในเนื้อดิน
ผลผลิต
ในปี พ.ศ.2539 ผลิตได้ 1,064,699 ตัน คิดเป็นเงิน 372.6 ล้านบาท ปี พ.ศ. 2540 ผลิตได้ 803,511 ตัน คิดเป็นเงิน 281.2 ล้านบาท และปี พ.ศ. 2541 ผลิตได้ 535,301 ตัน คิดเป็นเงิน 259.0 ล้านบาท
|