มักเกิดเป็นแผ่นขยุกขยัก คล้ายกิ่งไม้ เป็นเส้น เป็นเม็ด บางแหล่งเกิดเป็นก้อนใหญ่ถ้าตกผลึกอยู่ในระบบสามแกนเท่า แต่มักจะไม่สมบูรณ์ สีแดงแบบทองแดง มักจะ หมองคล้ำได้ง่าย ผิวแร่มักจะทําปฏิกิริยากับออกซิเจน กรดคาร์บอนิก ผุสลายได้ง่ายกลายเป็นแร่คิวไพรต์และแร่มาลาไคต์ สีผงสีทองแดง เป็นมัน ความแข็ง 2.5-3 ทุบเป็นแผ่นได้ ความถ่วงจําเพาะ 8.9 ทึบแสง วาวแบบโลหะ รอยแตก แบบหยักคม ไม่มีแนวแตกเรียบ
สูตรเคมี Cu ละลายในกรดเกลือหรือกรดดินประสิวจะให้สารละลายสีเขียว ถ้าเติมแอมโมเนียมเข้าไปมากๆ สารละลายจะเป็นสีน้ำเงิน
ผิวที่สดจะมีสีเป็นโลหะทองแดง ทุบเป็นแผ่นบาง ๆ หรือดึงเป็นเส้นได้ หนักมากพอควรเมื่อลองคะเนดูด้วยมือ หลอมตัวขั้นที่ 3 ได้เป็นเม็ดโลหะกลม ทดสอบอย่างง่ายได้โดยละลายแร่ทองแดงด้วยกรดดินประสิว หรือกรดเกลือ จากนั้นนำโลหะเหล็กที่สะอาด เช่น ตะปูหรือเข็มเย็บผ้านุ่มลงไปในน้ำยาทองแดงจะเคลือบเหล็กทันที
ทองแดงธรรมชาติพบเป็นปริมาณน้อย ๆ ในบริเวณออกซิเดชั่นของแหล่งสินแร่ ซัลไฟด์ที่มีทองแดง พบในหินกรวดมนและหินตะกอนอื่น ๆ ที่อยู่ใกล้บริเวณสัมผัสกับหินอัคนีแทรกซอน ในช่องโพรงหินบะซอลต์ ในหินทราย หินปูน และหินตะกอนอื่นๆ เกิดร่วมกับแร่อื่น ๆ เช่น เงิน แคลไซต์ มาลาไคต์ และแร่ทองแดงทุติยภูมิ
ประเทศไทย พบที่จังหวัดกาญจนบุรี ฉะเชิงเทรา สระบุรี ลพบุรี อุตรดิตถ์ สุโขทัย กำแพงเพชร เชียงราย ลำปาง เชียงใหม่ แพร่ น่าน เลย เพชรบูรณ์ หนองคาย ขอนแก่น นครราชสีมา มหาสารคาม ตาก ลำพูน และยะลา แหล่งผลิตทองแดงที่สําคัญของประเทศไทยอยู่ที่จังหวัดเลย
ต่างประเทศ แหล่งผลิตที่สำคัญอยู่ที่ประเทศชิลี เปรู สหรัฐอเมริกา จีน ออสเตรเลีย อินโดนีเซีย และโรมาเนีย แหล่งอื่น ๆ พบในประเทศแคนาดา แซมเบีย โปแลนด์ คาซัคสถาน เม็กซิโก ญี่ปุ่น บราซิล อาร์เจนตินา ปาปัวนิวกินี คองโก และ มองโกเลีย เป็นต้น
ทองแดงเป็นโลหะพื้นฐานชนิดหนึ่งที่มีความสําคัญและใช้มากในอุตสาหกรรมสมัยใหม่ โดยใช้ประโยชน์ในอุตสาหกรรมไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์แทบทุกชนิด ใช้ทําอาวุธยุทธภัณฑ์ เหรียญกษาปณ์ และเหรียญตราต่าง ๆ นอกจากนี้ยังใช้เป็นองค์ประกอบสําคัญในโลหะผสมหลายชนิด เช่น ผสมกับดีบุกเรียกว่า “บรอนซ์หรือสัมฤทธิ์” ถ้าผสมกับสังกะสีเรียกว่า “ทองเหลือง ซึ่งใช้ทำเครื่องใช้มาแต่โบราณกาล โลหะผสมของทองแดง นิกเกิล และสังกะสีเรียกว่า “เงินนิกเกิลหรือเงินเยอรมัน ใช้แทนโลหะเงินในการทําเครื่องใช้ต่าง ๆ เช่น ช้อน ส้อม ทําเครื่องมือแพทย์ และอุปกรณ์ทันตกรรม นอกจากนี้แร่ทองแดงที่มีสีสันและลวดลายสวยงามก็ยังนํามาใช้ทําเป็นเครื่องประดับได้อีกด้วย
